Hệ thống Q - Chỉ dẫn tổng hợp có minh họa sau 40 năm sử dụng trong xây dựng ngầm theo phương pháp Na Uy (NMT)

N. Barton & E. Grimstad

Nguyễn Đức Toản chuyển ngữ & giới thiệu

Tài liệu này  cung cấp một chỉ  dẫn có nhiều minh họa về  cách  hoạt động/vận hành  của  Hệ  thống Q, với  nhiều ví dụ  minh họa sự sử  dụng. Không chỉ  có việc ghi chép  mô tả  khối đá lộ thiên, mà cả  ghi chép  lỗ  khoan lấy lõi và  đánh  giá địa  chất  gương hầm  cũng được  minh họa  với  nhiều ví  dụ  định lượng.  Hệ   thống Q được phát tri ển 40 năm trước để  mô tả  chất lượng khối đá  theo một cách thức định lượng, bằng cách sử  dụng sáu tham số  quan trọng và cho điểm số  chất lượng. Những tham số này  đầu tiên liên quan đến địa chất cấu trúc, nhất là số  lượng tập hợp khe nứt, độ  nhám của chúng, có chất lấp nhét sét hay không, sau đó có thêm các tác động của nước ngầm và tỷ  số ứng suất/cường độ  đá.  Kết quả  là có một thang đi ểm dạng logarit từ  0,001 đến 1000.  Tất cả  các điểm số  của các thông số  chính sẽ được đưa ra trong Chỉ  dẫn này, và kèm theo các ghi chú kèm một tờ đánh giá địa chất hiện trường cũng như các ví dụ  về  cách áp dụng.  Được liên kết v ới giá trị Q và nhịp hay chiều cao của hang đào trong đá, và cũng phản ánh mục đích cuối cùng của hang đào,  là một biểu đồ  cập nhật về  l ựa chọn  kết cấu chống đỡ  (KCCĐ)  và gia cố  hầm  cho phần vòm và phần tường của các hang ngầm. Các đường hầm  và hang ngầm lớn với nhịp từ  khoảng 3m đến 60m sẽ  được  ứng dụng.

Khoảng 20 năm trước đây KCCĐ bêtông phun (BTP) có lưới thép S(mr) đã được cải tiến bởi hai tác giả, trong đó thay thế  bêtông phun  có lưới thép  bằng bêtông phun  gia  cường bằng  cốt sợi, gọi  là S(fr).

Các bulông neo kiểu mới có ống bọc PVC (loại CT) được sử  dụng vì có tính kháng ăn mòn tốt hơn. Hệ  thống Q đã luôn phản ánh các quan niệm về  KCCĐ vĩnh cửu  một lớp, gọi là B+S(fr), như một nội hàm  của Phương pháp Làm hầm của Na Uy (NMT - Norwegian Method of Tunnelling, trong đó B là Bolts/Bolting = Bulông neo được lắp đặt một cách có hệ thống). Trong suốt 40 năm sử  dụng vừa qua, giá trị  Q đã thể  hiện là có những mối liên hệ  mang tính kinh nghiệm với vận tốc sóng địa chấn trong đất đá,  môđun biến dạng, và biến dạng hội tụ  của hầm hay hang ngầm. Trị số  Q cũng có thể  sử  dụng để  giúp định lượng hóa các lợi ích của kỹ   thuật bơm vữa  trước với áp lực cao vào khối đá, và để đánh giá độ thấm của khối đá. Ngoài ra, giá trị Q cũng được mở  rộng ứng  dụng cho dự báo khoan hầm bằng máy TBM toàn tiết diện  (Tunnel Boring Machine), và tài liệu này có đưa ra một bản tổng kết kiểu đồ thị ngắn gọn.

…   

Đóng góp ý kiến về bài viết này