Dự báo mặn năm nay ở đồng bằng sông Cửu Long

TS. Tô Văn Trường

1.Bạn đọc hỏi về tình hình mặn năm nay ở dồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) như thế nào? Đây là vấn đề tuy khó, nhưng dự báo được vì nó luôn phục thuộc vào diễn biến lượng nước thượng nguồn về: X1, lượng nước mặt khai thác sừ dụng tại chỗ X2, cùng với lượng mưa bổ sung nếu có X3.

Từ nay cho đến hết mùa khô (trung bình là khoảng giữa tháng 5), dù có chạy bằng các mô hình toán (thủy văn hoặc thủy lực) thì cũng chỉ là dự báo, nghĩa là trước hết chúng ta phải “dự báo các biên” ngọt thượng nguồn, biên biển, biên lượng nước mặt khai thác và biên lượng mưa (X1, X2, X3) trong suốt thời gian từ nay đến hết 15 tháng 5, sau đó dùng bộ biên dự báo này làm bộ biên chính thức để chạy bài toán dự báo chi tiết toán triều mặn cho thời gian tương ứng khắp cả ĐBSCL.

2.Nhìn vào bảng sau, chúng ta có thể nhận định sơ bộ mặn năm nay trên ĐBSCL sẽ không khốc liệt như mùa khô 2016. Nếu chúng ta áp dụng tổng hợp và đồng bộ các biện pháp phòng chống mặn tốt, chắc chắn tình hình không đến nỗi cam go.

Mực nước max/ngày vào các ngày 1 tháng 2 và ngày 1 tháng 3 của các năm từ 2013-2019 của các trạm nằm trọn trong nguồn ngọt của ĐBSCL

( Tân Châu, Châu Đốc, Long Xuyên, Chợ Mới) 

Năm 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 TÂN CHÂU N1/T2 135 171 127 117 150 177 133 N1/T3 126 137 97 117 154 135 112 CHÂU ĐỐC N1/T2 144 179 137 128 160 186 148 N1/T3 136 146 107 131 168 147 125 CHỢ MỚI N1/T2 144 167 128 119 145 174 134 N1/T3 130 138 96 122 156 136 112 LONG XUYÊN N1/T2 147 166 132 126 149 177 147 N1/T3 145 140 99 121 165 140 122

3. Theo số liệu ngày 4/3/2019 mực nước ở Luabrabang là 9,15 m (cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 5 m), Kratie cao hơn trung bình nhiều năm 1,8 m. Ở Predam (Biển Hồ) tuy thấp nhưng vẫn cao hơn năm 2016 khoảng 2 tấc.

Tóm lại: Tôi vẫn theo dõi cập nhật thường xuyên diễn biến và dự báo dòng chảy về đồng bằng sông Mekong. Về dòng chảy từ thượng lưu qua Kratie từ 2017 đến nay, các hồ có xả nước sớm hơn nên dòng chảy về đồng bằng có thuận lợi hơn. Năm 2018 lũ tuy lớn nhưng kết thúc sớm nên đến nay điều tiết của Biển hồ coi như đã hết, dòng chảy về ĐBSCL phụ thuộc vào dòng chảy từ Kratie và thời tiết trên đồng bằng. Hiện tại có sự điều tiết gia tăng khá lớn từ thủy điện, lưu lượng qua Kratie hơn 4000 m³/s nên mặn cũng ít ảnh hưởng.

Dự báo năm nay mặn ở ĐBSCL không bị khốc liệt như năm  2016 , sẽ duy trì trạng thái xâm nhập mặn tương tự như ở các năm 2017 và 2018 nhưng thời gian xâm nhập mặn sẽ dài hơn do tác động ảnh hưởng của Enino, và ít có mưa trái mùa.

Đóng góp ý kiến về bài viết này