Công nghệ Bơm ly tâm hút sâu [05/03/08]

CÔNG NGHỆ BƠM LY TÂM HÚT SÂU

TS.TrầnVăn Công, Viện Khoa học Thuỷ lợi

Xuất sứ công nghệ bơm ly tâm hút sâu

Bơm ly tâm hút sâu là sản phẩmnghiên cứu khoa học, của Viện Khoa học Thuỷ lợi, gọi tắt là bơm hút sâu. Bơmhút sâu được đặt tên theo ý nghĩa hình học, đứng quan sát từ trạm bơm nhìnxuống bể hút lúc cạn kiệt, ta cảm nhận được độ sâu về chiều cao hút mà máy bơmđang sử dụng.

- Bơm hút sâucó nguồn gốc lý thuyết và kết cấu giống bơm ly tâm thông thừơng, nhưng chúngkhác nhau về khả năng tạo ra cột hút chân không cho phép trong buồng bơm . Bơmly tâm thông thừờng có cột hút chân không thấp [HCK ]=4…6 m, còn bơm ly tâm hútsâu có khả năng tạo ra cột hút chân không lớn hơn, đạt giá trị: [HCK] =7…8,0m .

- Trong nôngnghiệp nước ta sử dụng rất nhiều bơm ly tâm lắp đặt ở ven sông cấp nước phục vụsản suất và đời sống . Thông thường, chúng ta sử dụng bơm ly tâm có cột hútchân không thấp [HCK] = 4÷6,0m. Với cột hút chân không này, bơm chỉ cho phép lắp đặt ở chiều cao hút địahình thấp: Hhút≤5 m.

Mực nước sông suối giữa mùa mưavà mùa cạn dao động khá lớn, độ chênh lệch mực nước nàyΔZh = 5÷7 m là phổ biến, có những nơi là 10- 15m. Việc sử dung bơm có cột hút thấp HHUT≤5m sẽ bị ngập lũ vào mùa mưa bão, người quản lý phải tháochạy máy chống ngập bơm, trong khi đó trong đê nội đồng vẫn bị hạn hán cần bơmnước. Nếu lắp đặt ở vị trí cao hơn 5m thì bơm sẽ bị treo trõ không hút được

nước, khi nứơcsông hạ thấp vào mùa cạn.

Vì vậy, sản xuất yêu cầu nghiêncứu chế tao ra lọại máy bơm hút sâu có cột hút chân không lớn hơn đạt HCK=7- 8m. Nhờ đó, sẽ cho phép lắp bơm ở chiêu cao hút lớn hơn HHút= 6,0÷7,0 m , lớn hớn các bơm thông thừơng 2- 3m

Mặt khác, để tránh xảy ra xâmthực trong bơm, khi xây dựng công trình trạm phải đào đất hạ thấp cao trình đặtmáy. Như vậy, công trình nhà trạm sẽ phức tạp hơn, khi nứớc sông dâng cao phảichạy lũ máy bơm. Hiện nay các trạm bơm ven sông ở nứớc ta thường áp dụng:

1-Trạmbơm phao thuyền nổi theo mực nước

2. Trạmbơm trục ngang có 2 tầng đặt máy

3. Trạmbơm hớng trục đặt xiên trên đê

4. Trạmbơm trục ngang trợt trên ray

5. Trạmbơm trục đứng trên khung cột

6. Trạmbơm chìm

-Mỗi dạng trạm bơm nói trên có ưu điểmriêng, nó được lựa chọn áp dụng là tuỳ thuộc vào điều kiện địa hình và tàichính của từng địa phương.

- Nhìn chungcác giải pháp chống ngập lũ máy bơm nói trên có kết cấu nhà trạm phức tạp, giáthành công trình còn cao, nếu xây dựng trạm bơm công suất nhỏ thì hiệu quả đầutư rất thấp.

- Sau nhiều nămkhảo sát thực tế, năm 1996 tác giả Trần Văn Công – Viện KHTL đã hình thành ýtửơng nghiên cứu chế tạo bơm hút sâu đạt cột hút chân không lớn HCK=8,0m, đểlắp đặt ở các trạm bơm ven sông, có chiều cao hút địa hình HHúT = 6…7,0m . Đếnnăm 1997 chính thức đựơc Bộ giáo dục và Đào tạo giao nhiệm vụ nghiên cứu trongluận án Tiến sỹ với đề tài :

Nghiêncứu nâng cao khả năng hút của bơm ly tâm ...

- Tháng 3 –2001 tác giả bảo vệ thành công luận án Tiến sỹ tại trường ĐHBK Hà Nội . Đề tàiđẫ nghiên cứu và chế tạo được bơm hút sâu có cột hút chân không đạt Hck=7- 8 m.

Việcsử dụng bơm hút sâu cho các trạm bơm ven sông có chiều cao hút lắp đặt bơm HHUT=6,0 -7,0 m , thì kết cấu trạm bơm sẽ đơn giản và giá thành công trình sẽ rẻhơn nhiều.

- Tháng 10-2001, sản phẩm bơm hút sâu đầu tiên đựơc mời ứng dụng vào thực tế ở tỉnh TháiNguyên.

Đầunăm 2003 Bộ nông nghiệp và PTNT giao nghiêm vụ nghiên cứu đề tài :

Nghiên cứuthiết kế chế tạo bơm ly tâm hút sâu đạt HCK=6,0 - 8,0m

Tháng 9-2005,đề tài đựợc nghiệm thu và đánh giá suất sắc.

Năm 2006 , Bộnông nghiệp & PTNT tiếp tục giao nhiêm vụ thực hiện dự án hoàn thiện côngnghệ chế tạo bơm hút sâu phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Tháng 3-2007, công nghệ bơm lytâm hút sâu đoạt giải nhì giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ Việt NamVIFOTEC 2006.

Tháng 7-2007,tác giả của đề tài bơm ly tâm hút sâu đựơc Thủ tướng Chính phủ và Tổng Liên đoànlao động Việt Nam tặng bằng khen về thành tích ứng dụng sản phẩm bơm ly tâm hútsâu để phục vụ sản suất và phát triển kinh tế xã hội.

Tháng 9-2007,công nghệ bơm ly tâm hút sâu đoạt cúp vàng techmart Việt Nam 2007.

Ngày nay, các sản phẩm bơm hútsâu đang đựơc tiếp tục ứng dụng vào nhiều công trình trạm bơm ven sông, thuộccác vùng trung du miền nuí, các trạm bơm cấp nước biển nuôi trồng thuỷ sản,trạm bơm cấp nước sinh hoạt đô thị và sản suất công nghiệp, đặc biệt có hiệuquả khi bơm cấp nước cho nông nghiệp vào mùa khô hạn.

Gam bơm ly tâmhút sâu được chế tạo và sử dụng có thông số thiết kế sau :

Giải thíchký hiệu: - HS chỉ bơm Hút Sâu

- 100,200,250,300: Chỉ đường kính lối vào bơm, đơn vị mm

- 6, 15, 22,33,75 là công suất động cơ kéo bơm, đơn vị Kw

(Bài đã được báo cáo trong "Hội nghị khoa học công nghệ Nông nghiệp 2006-2007 các tỉnh phía Bắc" tổ chức tại Hà Nội cuối năm 2007")

Hãy bấm vào đây để xem tòan văn PDF.

(www.vncold.vn)