Tin vắn Quốc tế 3(11/2011).[10/11/11]

 

Tin vắn Quốc tế 3(11/2011) ·       NGUỒN NƯỚC      ·       NĂNG LƯỢNG      ·       ĐẬP

Black Canyon là đập bê tông  trọng lực cao 56m được xây dựng từ năm 1924 tại bang Idaho (Hoa Kỳ). Ngoài nhiệm vụ tưới và cấp nước, ở đập còn có trạm thủy điện với công suất 10MW  Gần đây, người ta đã sửa chữa, nâng cấp đập, lắp thêm tuabin để tăng ít nhất gấp đôi công suất thủy điện. Những tuabin mới này sẽ vận hành khi lưu lượng dòng chảy lớn và nước sẽ chỉ qua tràn khi lũ đặc biệt lớn.. Chi phí 40 triệu US$   

 Trung Quốc là nước có nhiếu hồ đập thủy lợi nhất – 85412 cái, (theo số liệu thống kê mới nhất đã có gần 87000 cái!), trong đó  có 25000 đập cao từ 15 m trở lên. Còn lại là hồ đập loại vừa và nhỏ, trong đó có trên 21000 hồ đập loại nhỏ có nhiệm vụ đa mục tiêu : phòng lũ, cấp nước, tưới. Do xây dựng từ những năm 50 - 70 của thế kỷ trước nên nhiều đập đã hư hỏng xuống cấp nghiêm trọng và tiểm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố nghiêm trọng. Vì vậy  mấy năm gần đây, việc đầu tư sửa chữa & nâng cấp (SCNC) đảm bảo an toàn hồ đập loại nhỏ trở thành chủ trương lớn của ngành thủy lợi và phải được hoàn thành đến 2015. Tính đến tháng 10/2011, đã tiến hành SCNC 5227 đập,. lập xong hồ sơ thiết kế SCNC 10478 đập. Tổng mức đầu tư  gần 5 tỷ US$,  trong đó ngân sách trung ương 80%, địa phương 20%.

 

Chính phủ Trung quốc (TQ) đã thông qua  Quy hoạch chống hạn toàn quốc, trong đó vẫn coi hạn hán là một trong các thiên tai chủ yếu.Mặc dù trong nhiều thập kỷ qua, TQ đã đầu tư xây dựng thủy lợi quy mô lớn, khả năng chống hạn đã được nâng cao nhưng vẫn còn rất thấp. Những năm gần đây, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu và  nhu cầu dùng nước tăng lên quá nhanh, nên tình trạnh hạn hán thiếu nước ngày càng trở nên trầm trọng, diện hạn ngày càng mở rộng. Hiện TQ  có trên 60% vùng lãnh thổ thuộc diện bị hạn, có 110  trong tổng số 658 thành phố thị trấn thiếu nước nghiêm trọng. Quy hoạch đặt 5 trọng tâm công tác cần thực hiện. (1) Điều phối nguồn nước một cách khoa học,nâng cao toàn diện năng lực chống hạn các hệ thống thủy lợi. Hoàn thiện và tối ưu hóa thể chế điều phối tài nguyên nước trong phạm vi quốc gia, lưu vực và khu vực. (2) Xây dựng các công trình tạo nguồn nước dự phòng khẩn cấp chống hạn một cách thích hợp cho nông thôn thị trấn thành phố. (3) Xây dựng mạng lưới  quan trắc, dự báo cảnh báo tình hình hạn hán phủ khắp toàn quốc, xây dựng nhanh hệ thống chỉ huy điều độ công tác chống hạn.(4) Tăng cường hệ thống phục vụ quản lý chống hạn. (5) Tăng cường công tác nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ mới, tích cực trao đổi hợp tác quốc tế, thu hút kỹ thuật tiên tiến và kinh nghiệm các nước.

 Quy hoạch cũng vạch rõ, lối thoát lâu dài cho chống hạn ở TQ là tiết kiệm nước. Do đó cần nâng cao ý thức tiết kiệm nước trong toàn dân, tạo chuyển biến nhanh phát triển nền kinh tế tiết kiệm nước. Mở rộng một cách hợp lý kỹ thuật và thiết bị tưới tiết kiệm nước, đẩy mạnh tiết kiệm nước trong nông nghiệp, giảm thiểu tiêu hao các nguồn nước, tăng cường công tác phòng chống ô nhiễm nguồn nước. Đi sâu cải cách thể chế quản lý tài nguyên nước, sử dụng đầy đủ 

đòn bẩy kinh tế  như giá cả… để khuyến khích dùng nước tiết kiệm, khống chế chặt các hạng mục tiêu hao nhiều nước, khuyến khích các công nghệ kỹ thuật mới ít dùng nước.

  Philippines thông qua kế hoạch triển khai 2 dự án thủy điện trên đảo Luzon (phía Bắc): Matuno 150 – 180 MW và Quezon 110 – 120 MW trong vòng 5  năm tới. Đập Matuno sẽ giúp tăng lượng nước trữ cho thủy điện Magat (đập đá cao 114m, chiều dài ở đỉnh 4160m, dung tích hồ 1,08 tỷ m³) hiện có, đưa công suất của thủy điện này từ  360 MW lên 540 MW. Người ta cũng chuẩn bị làm trạm bơm tích năng cho thủy điện Magat.

Hoàn thành tràn xả lũ bổ sung tại đập thủy điện Sayano-Shushenskaya (Nga) có  thể tháo thêm lưu lượng 4000 m³/s. Đây là nhà máy thủy điện có công suất lớn nhất LBNga và lớn thứ 6 trên thế giới.. Ngày 17/8/2009, sự cố khủng khiếp đã xảy ra (mời xem trên www.vncold.vn , trang  /Web/Content.aspx?distid=2039 ). Sau sự cố này, bên cạnh việc khắc phục hậu quả của sự cố nói trên, tràn xả lũ bổ sung càng được thi công khẩn trương.

A.H.A. & Giả Kim Hùng

(sưu tầm theo tư liệu nước ngoài)