Hiện tượng El Nino. [20/4/07]

Hiện tượng El Nino

El Nino là do các nhà khoa học Peru đặt tên (tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là Cậu bé hài đồng- The Christ Child).  El Nino còn được gọi theo cách khác là: Southern Oscillation (ENSO).

Đây là sự nhiễu động của hệ thống khí quyển trên vùng biển nhiệt đới Thái Bình Dương.  

Ở điều kiện bình thường (El Nino chưa xảy ra): Trong khu vực biển nhiệt đới Thái Bình Dương, gió thổi từ Đông sang Tây Đại Dương làm cho các dòng biển nóng trên mặt biển di chuyển về phía  Việt Nam, Philippin, Inđônêxia, biển phía bắc Úc – đây là nguyên nhân gây ra mưa bão tại khu vực này. Trong khi đó, dọc theo bờ biển Tây - Nam Mỹ thuộc khu vực phía đông Thái Bình Dương có một dòng nước lạnh mang nhiều cá và  phù du sinh vật trồi lên từ đáy đại dương tiến về phía bờ (gần Pêru) mà người ta hay gọi là dòng biển lạnh  Pêru làm cho thời tiết khô hanh tại khu vực này (màu xanh, trên hình vẽ).

 

Điều kiện thời tiết bình thường, chưa xảy ra El Nino

Nhưng khi dòng biển lạnh (gần Peru) không trồi lên, đồng thời gió vẫn theo chiều như trước nhưng yếu đi làm cho dòng biển nóng dịch chuyển ngược lại, từ phía tây về phía đông Thái Bình Dương. Sự xuất hiện ngược lại của dòng biển nóng này là nguyên nhân gây ra những trận mưa lớn, bão tố, lũ lụt…  tại nhiều quốc gia Nam Mĩ: Chilê, Pêru. Ngược lại, tại khu vực Nam Á, Đông Nam Á, châu Úc hạn hán kéo dài. Đó chính là hiện tượng El Nino.

 

Khi El ninô xảy ra

Sự đảo lộn thời tiết (vùng không mưa thì lại mưa, vùng mưa nhiều thì khô hạn, giông bão thường xuyên xảy ra….. ) không chỉ bó hẹp trong phạm vi khu vực nam Thái Bình Dương mà lan sang cả khu vực các nước châu Âu, châu Phi và các khu vực khác  trên toàn cầu.

Hiện tượng El Nino xuất hiện từ xa xưa nhưng thời gian ngắn với tần suất xuất hiện rất thấp, có khi vài chục năm mới xuất hiện một lần, mỗi lần chỉ một vài tháng. Nay nó đã kéo dài hàng năm trời với chu kì từ 4 – 10 năm /1 lần. Những năm xảy ra El Ninô gần đây là: 1957 – 1958, 1972-1973, 1976-1977, 1982-1983, 1997-1998. Hiện tượng El Nino thường bắt đầu vào dịp Giáng sinh.

Nguyên nhân chủ yêu xuất hiện hiện tượng này đó là các vấn đề về môi trường và khí hậu nóng lên trên toàn cầu.

(Ths. Nguyễn Hòai Nam - biên soạn)