Về Dự án Marina Complex lấn sông Hàn phân lô bán nền.[20/04/19]

Về Dự án Marina Complex lấn sông Hàn phân lô bán nền

TS. Tô Văn Trường

Nhiều nhà khoa học và nhà báo hỏi tôi bình luận về “Dự án Marina Complex lấn sông Hàn phân lô bán nền”. Thực tế,  thời gian qua, tôi đã gửi ý kiến riêng đến một số người có trọng trách về lỗi trực tiếp là thành phố Đà Nẵng và về quản lý tài nguyên nước của Bộ Tài nguyên – Môi trường (TNMT) vẫn chưa thuộc bài học nhớ đời năm xưa phải dừng dự án lấn sông Đồng Nai.

Đà Nẵng cho san lấp lấn sông thế là quá lố, quá sai. Trường vận tốc dòng chảy khu vực cửa sông Hàn sẽ thay đổi rất nhiều. Luồng nước sẽ bị đẩy dịch qua phía Tây và sẽ có nhiều hậu quả xấu. Muốn đánh giá cụ thể thì phải tính.

Bất kể 1 dòng sông nào thì vận động của nó đều tuân theo 1 quy luật đặc thù: đó là quy luật về hình thái. Trong toán học, để có một kết quả tích số là 100, ta có thể có vô số phép nhân có nghĩa. Nhưng để có một lòng sông ổn định có diện tích mặt cắt ngang 100m2   thì chỉ có một cặp duy nhất về trị số chiều rộng sông và độ sâu dòng chảy (ví dụ là 50m x 2m) là bảo đảm cho lòng sông đó ổn định được dưới tác động của một chế độ dòng chảy nhất định mà thôi.

Người ta không thể cưỡng bức dòng sông tuân theo sự sắp đặt chủ quan của con người. Chỉnh trị sông cũng như dạy thú dữ làm xiếc, nếu dạy theo 1 phương pháp khoa học, thì con thú có thể được thuần phục làm trò  để mua vui cho mọi người, nhưng nếu dạy thú theo 1 phương pháp trái quy luật của thú thì nó có thể quay lại trả thù con người, thậm chí trả thù rất tàn bạo. Những ví dụ để minh chứng cho điều đó đã có rất nhiều trong thực tế.

Bất cứ dòng sông nào đã được hình thành từ ngàn năm, hình thái của nó trên mặt bằng, trên mặt cắt ngang, trên mặt cắt dọc đã được định hình theo nguyên tắc hình thái ổn định động để phù hợp với các điều kiện về dòng chảy, địa chất, địa hình tại chỗ. Sự thay đổi hình thái tại 1 vị trí nào đó sẽ kéo theo một phản ứng dây chuyền về bờ đối diện, về thượng lưu, và cả về hạ lưu vv...

Hồi ấy, tôi đã cảnh báo các bất cập của dự án lấn sông Đồng Nai  và kiến nghị phải dựng dự án lấn sông Đồng Nai vì còn lo sợ nó sẽ như “vết dầu loang” sang các con sông khác mà hậu quả khôn lường. Mặc dù biết là đụng chạm đến bạn đồng nghiệp và cả một số người quen biết tham gia dự án này nhưng tôi không thể nói khác với những suy nghĩ của mình. Sau khi phân tích các luận cứ khoa học và minh chứng “nói có sách mách có chứng” tôi đã kết luận nguyên văn như sau:

:” Các phân tích cụ thể, minh bạch ở trên chứng minh rõ ràng dự án lấn sông Đồng Nai có rất nhiều khuyết điểm cả về phương diện quản lý nhà nước, chủ trương đầu tư và khía cạnh khoa học kỹ thuật (các kết quả nghiên cứu đánh giá về thủy động lực học, diễn biến hình thái, đánh giá tác động môi trường không đáng tin cậy).

Dừng dự án chỉ là bước ban đầu, phải tiến hành xử lý triệt để là dẹp bỏ dự án vì đã vi phạm "Khoản 5 - Điều 9" của Luật Tài nguyên nước để các dòng sông không phải kêu cứu do hành động tham lam và thiển cận của con người.”

Xin mời đọc lại hai bài báo :”Hai sự kiện không dễ gì rửa sạch” và “Dự án lấn sân Đồng Nai lỗi tại ai”? (File kèm theo) cho đến nay vẫn còn mang nguyên tính thời sự (BBT mời xem các bài đó trên www.vncold.vn:

www.vncold.vn/Modules/CMS/Upload/10/PhatTrienNuoc/150402/DASongDongNai.pdf

 

và

www.vncold.vn/Modules/CMS/Upload/10/PhatTrienNuoc/150413/VeDuAnLapSong.pdf  )

Lãnh đạo Đà Nẵng đã sai nhưng vì sao Bộ TNMT không “tuýt còi” để đừng lặp lại các bài học sai lầm như dự án lấn sông Đồng Nai “bỏ thì thương vương thì tội” , học mãi vẫn chưa thuộc.