Sạt lở đất tạo ra sóng trong hồ.[1/11/20]

SẠT LỞ ĐẤT TẠO RA SÓNG TRONG HỒ

Vũ Bá Thao
Viện khoa học Thủy lợi
& các đồng tác giả

Sạt lở đất là một trong những tai biến địa chất nguy hiểm nhất ở các quốc gia nhiệt đới gió mùa. Tác động của sạt lở đất đến tính mạng và tài sản không chỉ do sự đổ sụp của mảng đất đá mà còn gây ra sóng hồ chứa giống như sóng thần.

Bài báo này trình bày một nghiên cứu về các quá trình thứ cấp liên quan đến sạt lở đất đối với hồ chứa ở Việt Nam thông qua phương pháp khảo sát thực địa, ảnh hàng không và thu thập và phân tích dữ liệu.

Trước hết, bài báo trình bày tổng quan các kết quả nghiên cứu về sạt lở đất và hậu quả do chúng gây ra trong 30 năm gần đây. Ba trường hợp sạt lở điển hình ở hồ Vân Hội, Thác Khanh, và hồ thủy điện Sông Bung với đặc điểm về địa chất, nguyên nhân và cơ chế trượt đã được trình bày. Bên cạnh đó, đánh giá nguy cơ trượt lở đất và biện pháp giảm thiểu cũng được thảo luận. Qua nghiên cứu cho thấy, tại các công trình này, cấu trúc địa chất của đá nứt nẻ, biến dạng và phong hóa cao là yếu tố chính gây ra sạt lở đất.

Hậu quả thứ cấp của trượt lở đất gây ra sóng trong hồ chứa còn ít được đề cập đến ở Việt Nam. Do đó, nghiên cứu này sẽ mang lại một hiểu biết đáng kể trong việc lập kế hoạch và quản lý rủi ro thiên tai chỗ hệ thống hồ đập vùng miền núi ở nước ta.