Đập ‘Đại Phục hưng’ (GERD) của Ethiopia bắt đầu phát điện [12-08-22]
12/08/2022 11:05
Đập ‘Đại Phục hưng Ethiopia’ (‘Grand Ethiopian Renaissance Dam’ - GERD) được xây dựng trên thượng nguồn sông Nile (đúng ra là trên phụ lưu sông Nile-Xanh) tại tỉnh Guba, Ethiopia (đông bắc châu Phi). Sông Nile-Xanh bắt nguồn từ vùng cao nguyên thuộc Ethiopia rồi chảy sang Sudan và hợp lưu với sông Nile–Trắng Khartoum (thủ đô Sudan) thành sông Nile chảy qua Ai Cập, (ở đó, đã có đập Aswan được xây dựng từ những năm 1960) rồi chảy ra biển Địa Trung Hải. GERD đã được giới thiệu chi tiết trên: /Web/Content.aspx?distid=783 /Web/Content.aspx?distid=2929 /Modules/CMS/Upload/10/TinVanQuocTe/150803/WED215.pdf GERD được khởi công năm 2010. Dự kiến có thể hoàn thành sớm 50% thời gian. Đập chính bê tông đầm lăn (RCC) cao 175m, dài 1800m, thể tích 10,2 triệu m3. Đập phụ đá đầm nện phủ mặt bê tông (CFRD) cao 60m, dài 5000m. Hồ chứa có dung tích 70 tỷ m3 lớn tương đương với các hồ Bennett (74 tỷ m3) ở Canada và hồ Krasnoyarsk (73 tỷ m3) ở Nga. Nhà máy thủy điện tại GERD gồm 16 tuabin Francis có tổng công suất 6000 MW, cho sản lượng điện 15 TWh/năm. Sau khi hoàn thiện, GERD sẽ là đập thủy điện lớn nhất ở châu Phi. Tuy nhiên, dự án này đã trở thành tâm điểm tranh cãi ngày càng gay gắt giữa các nước trong lưu vực suốt từ lúc khởi công cho đến nay. Phía Ethiopia khẳng định GERD mở đầu cho một kỷ nguyên mới về sự hưng thịnh của toàn châu Phi. Các nước láng giềng của Ethiopia ở hạ nguồn sông Nile, gồm Ai Cập và Sudan, đều lo ngại dự án này (i) đe dọa nguồn nước sông Nile vốn rất quan trọng tại các quốc gia ấy; (ii) đẩy nhanh việc trữ nước tại đập GERD khi chưa có phân tích đầy đủ về những hậu quả tiềm ẩn dẫn đến vỡ đập. Một số chuyên gia đã phát hiện có sụt lún và GERD có thể gặp rủi ro. A.H.A. tổng hơp.