Nghiên cứu đánh giá sự phù hợp của Nghị định 114/2018 về quản lý an toàn đập và đề xuất sửa đổi [Bài 3/10 bài]

Để hạn chế hư hỏng/sự cố thì cần phải có giải pháp tổng thể, toàn diện từ các quy định pháp luật, đi từ thiết kế, thi công, vận hành và bảo trì (bao gồm cả ngân sách cho bảo trì), công tác chuẩn bị sẵn sàng ứng phó tình huống khẩn cấp, năng lực của đội ngũ quản lý vận hành và sự vào cuộc của cộng đồng hạ du, các cấp chính quyền từ trung ương đến địa phương. Tất cả điều đó được quy định dưới dạng văn bản pháp luật, được gọi là khung quản lý an toàn đập quốc gia.

Trước năm 1975, Việt Nam chưa có khung quản lý an toàn đập quốc gia. Năm 2000, Việt nam có Pháp lệnh Phòng chống lụt bão, năm 2001 có pháp lệnh khai thác và bảo vệ công trình thuỷ lợi.  

Trong khoảng thời gian từ 2000-nay có nhiều đập, hồ chứa lớn được xây dựng (chiếm đến 70% tổng dung tích đập hiện có), nhiều tổ chức quốc tế đã hỗ trợ Việt Nam từng bước xây dựng Khung quản lý an toàn đập quốc gia theo hướng tiếp cận quốc tế. Văn bản pháp luật đầu tiên của Việt Nam là Nghị định 72/2007 và đến năm 2018 được sửa đổi thành Nghị định 114/2018 với những điểm mới bổ sung quan trọng. 

Cùng với Nghị định 114/2018/NĐ-CP về quản lý an toàn đập, tiếp theo là các văn bản pháp luật có liên quan như: Nghị định 67/2019/NĐ-CP: Quy định một số điều của Luật Thuỷ lợi có liên quan đến đập, hồ chứa nước thuỷ lợi. Bộ Nông nghiệp và PTNT có các thông tư 05/2018/TT-BNN và Thông tư 05/2019/TT-BNN hướng dẫn thực hiện Nghị định 114/2018/NĐ-CP. Bộ Công thương có Thông tư 09/2019/TT-BCT hướng dẫn thực hiện Nghị định 114/2018/NĐ-CP cho các đập thuỷ điện, tập đoàn điện lực Việt Nam có Hướng dẫn 5770/2019/HD-EVN Hướng dẫn kiểm định đập, hồ chứa do EVN làm chủ sở hữu.

Ngoài các quy định pháp luật, còn có các tài liệu kỹ thuật được ban hành dưới dạng Sổ tay hướng dẫn, Tiêu chuẩn Việt Nam, Tiêu chuẩn cơ sở, ... đang được lưu hành trong phạm vi Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương, hoặc nội bộ (như các đập của EVN, của dự án WB8,...). Điều đó nói lên sự quan tâm của các Bộ, Ngành, .... nhưng cũng cho thấy có sự phân tán, và cả sự không thống nhất về nội dung trong khung quản lý an toàn đập hiện hành. 

Chuyên đề này sẽ tổng quan các tài liệu hiện có để dựng bức tranh toàn cảnh về khung quản lý an toàn đập Việt Nam.

<Bấm vào đây> để xem