Áp dụng mô hình Hec-6 tính tóan nước dềnh và bồi lắng hồ thủy điện Sơn La. [18/12/07]
18/12/2007 08:11
ÁP DỤNG MÔ HÌNH HEC-6 TÍNH TOÁN NƯỚC DỀNH
VÀ BỒI LẮNG HỒ CHỨA THUỶ ĐIỆN SƠN LA PHỤC VỤ
CÔNG TÁC DI DÂN TÁI ĐỊNH CƯ
TS. Vũ Hữu Hải
Đại học Xây Dựng
Abstract: the method of calculating overflow and deposits of the water reservoir using software HEC-6. This model allow to calculate the deposits process of irrigation and hydropower reservoir according to the time. Specifying the overflow process of the water reservoir based on the deposits result. The basic content of this article present the application of HEC – 6 in calculating the overflow and deposits of Son La Hydropower reservoir in accordance with VietNam criteria as well as Process and norm in order to define the limitation of water reservoir – bed, which is overflowed, is the basic for clearing the area of Son La hydropower project.
Tóm tắt: Một phương pháp tính toán nước dềnh và bồi lắng hồ chứa bằng phần mềm HEC-6. Mô hình này cho phép tính được quá trình bồi lắng hồ chứa thủy lợi thủy điện theo thời gian. Dựa trên các kết quả bồi lắng cho phép xác định được quá trình mực nước dềnh của hồ chứa. Nội dung cơ bản của bài báo này là áp dụng mô hình HEC-6 tính toán nước dềnh và bồi lắng hồ chứa thuỷ điện Sơn La theo các tiêu chuẩn và quy trình quy phạm của Việt nam nhằm xác định được giới hạn ngập lụt lòng hồ để làm cơ sở cho công tác giải phóng mặt bằng công trình thuỷ điện Sơn La.
Dự án thuỷ điện Sơn La là dự án thuỷ điện lớn nhất Việt nam nằm trên sông Đà là một phụ lưu lớn của sông Hồng. Công trình được thiết kế xây dựng trên tuyến Pa Vinh nằm cách thị xã Sơn La 40km có nhiệm vụ chính là phát điện và chống lũ cho hạ du là hồ Hoà Bình và thủ đô Hà nội. Mặc dù nguồn lợi do công trình thuỷ điện Sơn La mang lại cho đất nước là rất lớn song khi công trình hình thành sẽ gây ra một diện tích ngập lụt khổng lồ khoảng 200km2 và khoảng gần 25 nghìn hộ gia đình phải di dời khỏi nơi ở cũ của mình nhường chỗ cho hồ thuỷ điện. Để khởi công và xây dựng nhà máy thuỷ điện Sơn La công việc cần thiết là xác định giới hạn ngập lụt lòng hồ. Giới hạn này trong thực tế được thay đổi theo lưu lượng lũ đến hồ và theo thời gian do mặt cắt lòng hồ thường xuyên bị thay đổi bởi hiện tượng bồi lắng và xói lở. Nội dung cơ bản của bài toán bồi lắng hồ chứa và xác định đường nước dềnh hồ chứa thuỷ điện Sơn La từ khi vận hành hồ cho đến khi ổn định được thực hiện với các mục tiêu cụ thể:
- Dự báo diễn biến quá trình bồi lắng lòng hồ thuỷ điện Sơn La từ khi bắt đầu xây dựng cho đến hết tuổi thọ của hồ theo TCVN 285-2002. Trên cơ sở đó có những nhận xét, đánh giá về quá trình bồi lắng, có biện pháp xử lý thích hợp.
- Xác định đường mặt nước của dòng chảy từ thượng nguồn về hồ chứa tại các thời điểm tương ứng với quá trình bồi lắng lòng dẫn.
- Xác định đường viền giới hạn mực nước của hồ chứa Sơn La làm cơ sở cho công tác di dân, giải phóng mặt bằng trước khi tiến hành khởi công công trình thuỷ điện Sơn la.