Đảm bảo an toàn đập thủy điện Sông Tranh 2 để an dân
BÍCH QUYÊN
báo ‘Sài gòn Giải phóng’
Những rung chấn xảy ra tại khu vực thủy điện Sông Tranh 2 hôm 3-9 vừa qua đã khiến hàng ngàn người dân vùng hạ lưu công trình thuộc huyện Bắc Trà My (Quảng Nam) phải lo lắng và hàng triệu người dân cả nước phải quan tâm theo dõi. Sự lo lắng này được nhân lên bởi sự cố thấm nước qua thân đập được phát hiện hồi tháng 3 vừa qua vẫn đang trong quá trình xử lý.
Mặc dù ngay sau sự cố rung chấn, Hội đồng nghiệm thu nhà nước đã có cuộc họp với các bên liên quan là Bộ Xây dựng, Bộ Công thương, chủ đầu tư và các nhà tư vấn công bố việc xử lý hiện tượng thấm nước qua thân đập của thủy điện Sông Tranh 2 đã cơ bản hoàn thành. Các nhà tư vấn dự án và tư vấn độc lập cũng lên tiếng khẳng định, đập Sông Tranh vẫn đảm bảo an toàn kể cả khi có động đất đến 5,5 độ richte. Thế nhưng, cho đến thời điểm này, có thể nói rằng, sự lo lắng về mức độ an toàn của đập Sông Tranh vẫn chưa được vơi bớt, nhất là khi những diễn biến của thiên tai ngày càng trở nên phức tạp, khó lường. Thêm nữa, đến thời điểm này công trình vẫn chưa hoàn thành hệ thống quan trắc và cập nhật báo cáo về quá trình vận hành, khai thác công trình bảo đảm an toàn cũng vẫn là một việc đáng lo ngại.
Hồi đầu tháng 3-2012, sự cố thấm nước đập Sông Tranh đã làm dư luận dấy lên sự lo ngại về mức độ an toàn của đập với những biểu hiện có thể nhìn thấy bằng mắt thường là có nhiều vết nứt, rò rỉ nước ở thân đập chính. Tại đường hầm xuyên qua đập thủy điện Sông Tranh 2, nước cũng chảy xối xả qua nhiều lỗ rò từ trần hoặc hai bên vách. Nhiều ý kiến chuyên gia cũng đã đặt ra vấn đề về chất lượng thiết kế, thi công của đập. Ngay sau đó, các cơ quan chức năng vào cuộc, kiểm tra, khảo sát và lên phương án khắc phục sự cố. Trước những bức xúc của dư luận, các nhà chức trách là Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Bộ trưởng Bộ Công thương cũng đã công khai trả lời chất vấn tại Quốc hội về vấn đề này và khẳng định đập song Tranh vẫn đảm bảo an toàn. Điều đó đã thể hiện tinh thần trách nhiệm của các nhà chức trách và phần nào trấn an được tâm lý người dân. Thế nhưng, ở góc độ khoa học, câu hỏi đập Sông Tranh có thực sự an toàn, việc xử lý sự cố có đảm bảo giữ tuổi thọ của công trình như đã thiết kế hay không lại cần được trả lời một cách thấu đáo hơn. Chúng tôi hỏi GS.TSKH. Phạm Hồng Giang, Chủ tịch Hội Đập lớn & PT Nguồn nước VN, Phó Chủ tịch Hội Đập lớn Thế giới, về an toàn đập dưới tác động của động đất và được ông cho biết:
“Động đất là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất an toàn với hồ đập nói chung trên toàn thế giới. Đối với bất kỳ công trình nào, các nhà thiết kế đều đã tính đến ảnh hưởng của vấn đề động đất, thủy điện Sông Tranh cũng không ngoại lệ. Với thủy điện sông Tranh, một khi sự cố thấm nước đã xảy ra thì chắc chắn chất lượng đập đã bị coi là có vấn đề, tuy nhiên, mức độ nghiêm trọng của vấn đề này đến đâu thì cần phải có những khảo sát, đánh giá một cách hết sức nghiêm túc, khoa học của các chuyên gia trong lĩnh vực này. Câu hỏi ‘đập Sông Tranh có an toàn hay không ?’ cần phải được trả lời bằng các kết quả trắc nghiệm cụ thể, chính xác và được theo dõi liên tục trong suốt quá trình vận hành. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần nghiên cứu xem chiều hướng của các địa chấn trong khu vực như thế nào để có biện pháp ứng phó kịp thời với các sự cố có thể xảy ra. Theo thông tin từ Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần, vùng Quảng Nam còn có thể xuất hiện những trận động đất với cường độ mạnh hơn. Vì vậy rất cần các giải pháp ứng phó chủ động để đảm bảo an toàn dân cư ở hạ du đập.”
Vào thời điểm này, hẳn những người dân ở huyện Bắc Trà My vẫn chưa thể “ăn ngon, ngủ yên” vì nỗi lo mất an toàn của đập Sông Tranh. Rõ ràng là, vấn đề kiểm soát sự cố ở đập Sông Tranh cần phải được làm hết sức cẩn trọng vì sự an toàn của hàng ngàn người dân, không chỉ vậy, đảm bảo an toàn của thủy điện Sông Tranh còn là giữ cho lòng tin của người dân cả nước đối với Đảng, Chỉnh phủ và với các cơ quan chức năng. Chúng tôi cũng rất đồng tình với ý kiến của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng là sẽ sắp tới sẽ công khai thông tin ngay tại địa phương để người dân hiểu và tin tưởng vào kết luận của các cơ quan chuyên môn.
|