Ý kiến góp ý của VNCOLD về Luật Xây dựng (sửa đổi)
26/09/2025 10:22
Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam đã nhận được Giấy mời số 4180/GM-UBKHCNMT15 mời tham dự Hội thảo Luật Xây dựng sửa đổi và đề nghị góp ý kiến. Sau khi nghiên cứu Hồ sơ dự thảo luật, Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam có một số ý kiến như sau:
1) Một số ý kiến chung
- Dự thảo Luật xây dựng sửa đổi vẫn còn nhiều điểm bất hợp lý, chưa sát với thực tiển quản lý trong hoạt động đầu tư xây dựng nếu không điều chỉnh sửa đổi thì khó đạt được mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng, khắc phục những hạn chế, bất cập phát sinh trong thực tiễn, tháo gở các điểm nghẽn trong công tác đầu tư xây dựng và đơn giản hóa thủ tục hành chính.
- Một số nội dung trong dự thảo luật chưa cập nhật hết các văn bản quy định pháp luật khác có liên quan khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
- Vẫn còn lỗi chính tả, văn phong chưa chặt chẽ như Điểm b, khoản 1 Điều 44, người đọc có thể hiểu sai.
2) Một số kiến cụ thể vào các điều khoản của dự thảo luật
+ Điều 3.Giải thích từ ngữ. Vẫn còn một số thuật ngữ chưa chưa phù hợp, cụ thể:
- Khoản 8 quy định như vậy là chưa phù hợp, không chỉ có dự án đầu tư xây dựng khu đô thị mới có công năng phục vụ hỗn hợp. Đề nghị sửa lại “dự án đầu tư xây dựng có công năng phục vụ hỗn hợp, đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội phải theo các quy hoạch được duyệt”.
- Khoản 13 quy định “ Thiết kế cơ sở là thiết kế thể hiện được các thông số kỹ thuật chủ yếu phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn áp dụng” là chưa phù hợp, ở bước này chỉ là giải pháp công trình và một số thông số kỷ thuật chủ yếu làm căn cứ tiến hành các bước thiết kế tiếp theo ( Nghị định 175/2024 đây đã quy định rõ)
- Khoản 15 đề nghị bỏ cụm từ “giải pháp” vì ở bước thiết kế kỹ thuật phải thể hiện đầy đủ các, thông số kỹ thuật và vật liệu sử dụng phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật …. là cơ sở để triển khai thiết kế bản vẽ thi công.
- Khoản 19. Chỉ quy định thẩm tra đối với những nội dung cần thiết là chưa phù hợp mà phải thẩm tra toàn diện nội dung trong quá trình chuẩn bị và thực hiện dự án để đảm bảo tính chính xác, khả thi,và tuân thủ đầy đủ các quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành. Đề nghị sửa lại “Thẩm tra là việc thực hiện kiểm tra, đánh giá, kết luận toàn diện các nội dung trong quá trình chuẩn bị và thực hiện dự án đầu tư xây dựng”
- Khoản 20: Nên xem xét bỏ khái niệm Bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành. Nên quy định rõ trong Điều 93 “Trách nhiệm của các bộ, cơ quan ngang bộ” nhất là các Bộ có được giao quản lý công trình xây dựng chuyên ngành.
- Khoản 21: Đề nghị bỏ, vì cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành, Ủy ban nhân dân các cấp là cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng (đã được quy định trong Luật Tổ chức Chính Phủ, nghị định Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ, cơ quan ngang Bộ; Luật Chính quyền địa phương đã quy định). Theo khoản 3 Điều 39 Luật chính quyền địa phương số 72 ngày 16/6/2025, có thể xã không có cơ quan chuyên môn về xây dựng thì ai làm?
- Khoản 28. Quy định nhà thầu chính trong hoạt động xây dựng “ chỉ để thực hiện phần việc chính của một loại công việc của dự án đầu tư xây dựng công trình” là không phù hợp. Nhà thầu chính phải thực hiện phần lớn khối lượng công việc chính và giá trị của gói thầu.. Các khoản 27; 28, 29 nên xem xét lại cho thống nhất với Luật Đấu thầu.
+ Điều 5. Loại, cấp công trình xây dựng
- Khoản 2. Cấp công trình xây dựng được xác định cho từng loại công trình ở theo quy định ở các điểm a, b là chưa đúng, vì nội dung các của các điểm a, b không phải là loại công trình. Khoản 2 đề nghị sửa lại như sau “Cấp công trình xây dựng được phân cấp theo mục đích quản lý gồm:
a) Cấp công trình xây dựng phục vụ quản lý hoạt động đầu tư xây dựng quy định tại Luật này được xác định căn cứ vào quy mô, mức độ quan trọng, thông số kỹ thuật của công trình, bao gồm cấp đặc biệt, cấp I, cấp II, cấp III, cấp IV, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản này;
b) Cấp công trình xây dựng phục vụ thiết kế xây dựng công trình được quy định trong quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
c) Cấp công trình phục vụ quản lý khác được thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan.”
+ Điều 9. Bảo hiểm trong hoạt động đầu tư xây dựng
Điểm a, khoản 2 chỉ nên quy định với “các hạng mục công trình xây dựng có ảnh hưởng lớn đến an toàn, lợi ích cộng đồng; công trình xây dựng có nguy cơ tác động xấu đến môi trường; công trình có yêu cầu kỹ thuật đặc thù, điều kiện thi công xây dựng phức tạp”, không nên quy định cho tất cả công trình. Các hạng mục công trình không ảnh hưởng an toàn, lợi ích cộng đồng; không có nguy cơ tác động xấu đến môi trường nếu xẩy ra rủi ro (như bóc đất phong hóa, phát dọn mặt bằng……. ) không bắt buộc mua bảo hiểm. Vì chi phí bảo hiểm xác định bằng tỷ lên trên tổng giá trị công trình xây dựng nên lãng phí ngân sách.
Điểm a, khoản 2 đề sửa lại “Chủ đầu tư mua bảo hiểm trong thời gian xây dựng đối với các hạng mục công trình xây dựng có ảnh hưởng lớn đến an toàn, lợi ích cộng đồng; công trình xây dựng có nguy cơ tác động xấu đến môi trường; công trình có yêu cầu kỹ thuật đặc thù, điều kiện thi công xây dựng phức tạp”.
+ Điều 19. Yêu cầu đối với thiết kế xây dựng
- Quy định ở khoản 2 chưa phù hợp, không chỉ nhà ở riêng lẻ mới phải quy định chi tiết. Đề nghị sửa lại như sau “Chính phủ quy định chi tiết về yêu cầu thiết kế xây dựng”
+ Điều 32. Hình thức tổ chức quản lý dự án đầu tư xây dựng
Khoản 1. Quy định 2 hình thức tổ chức quản lý dự án là (a) Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng; b) Chủ đầu tư tổ chức quản lý dự án ) là chưa rõ ràng. Đề nghị sửa lại khoản 1 như sau
“ Căn cứ quy mô, tính chất, nguồn vốn sử dụng và điều kiện thực hiện dự án đầu tư xây dựng, người quyết định đầu tư quyết định áp dụng một trong 2 hình thức tổ chức quản lý dự án sau:
a) Chủ đầu tư quản lý dự án
b) Thuê tổ chức, cá nhân tư vấn quản lý dự án”
+ Điều 47. Điều kiện khởi công xây dựng công trình
- Điểm c Khoản 1 đề nghị sửa lại “Có thiết kế xây dựng, bản vẽ thi công, dự toán của hạng mục công trình, công trình khởi công được phê duyệt” Nếu không sẽ bị lạm dụng phát sinh chi phí, bổ sung;
- Điểm đ quy định “Chủ đầu tư đã gửi thông báo khởi công xây dựng đến cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương” là chưa đủ. Đề nghị sửa lại “Chủ đầu tư đã gửi thông báo khởi công xây dựng đến cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng ở Trung ương và địa phương có công trình”
+ Điều 53. Phá dỡ công trình xây dựng
- Đề nghị bỏ mục c) Khoản 1. “Công trình xây dựng trong khu vực cấm xây dựng”.
- Khoản 2: Đề nghị chỉ áp dụng cho các công trình, hạng mục công trình lớn. Vì công trình, hạng mục công trình nhỏ mà phải thực hiện 4 bước như quy định ở khoản 2 là không cần thiết.
+ Điều 75. Dự toán xây dựng
- Quy định ở điểm c, Khoản 2 không là phù hơp. Vì các các công trình, dự án đã và đang thực hiện ở nước ngoài không tương đồng với các chế độ chính sách và giá cả trong nước. Có thể vận dụng phương pháp so sánh để điều chỉnh cho phù hợp mới áp dụng
+ Điều 76. Định mức xây dựng
- Quy định tại Khoản 3 là chưa hợp lý. Việc khảo sát, thu thập số liệu phục vụ xây dựng định mức cần phải có chuyên môn sâu, nếu giao chủ đầu tư tổ chức khảo sát rồi cung cấp số liệu cho cơ quan quản lý nhà nước để xây dựng định mức là không khả thi(Quy định hiện nay tại Nghị định 06 năm 2023 rõ hơn nhiều)
- Đề nghị bỏ Khoản 4 vì chỉ mang tính hô khẩu hiệu.
- Quy định tại Khoản 5 chưa rõ là ai chịu trách nhiệm tổ chức xây dựng định mức
+ Điều 44. Cấp giấy phép xây dựng
- Quy định tại điểm b, Khoản 1 là chưa chặt chẽ ” Phù hợp với quy hoạch đô thị và nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành khác” . Như vậy quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành khác có cần được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt không.
Trên đây là ý kiến góp ý của Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam đối với dự thảo Luật xây dựng sửa đổi. Đề nghị Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội tham khảo để hoàn thiện Dự thảo Luật xây dựng sửa đổi./.